Jak przezwyciężyć strach przed wodą u małych dzieci?

Chociaż pływanie jest radosnym przeżyciem, bardzo często dzieci wykształcają lęk przed wodą na wczesnym etapie swojego życia. Ankieta przeprowadzona wśród dzieci i specjalistów od nauki pływania pokazała, że tylko 16% dorosłych twierdziło, że ich dzieci zachowują się w wodzie bardzo pewnie.

Od ósmego miesiąca życia dzieci mogą wykształcić niechęć do pływania i lęk przed przebywaniem w wodzie, mimo że wcześniej lubiły to doświadczenie. Może się to wydarzyć nawet jeśli wcześniej dziecko uczestniczyło w lekcjach pływania. Mimo że ten lęk zazwyczaj zanika z czasem, w wielu przypadkach utrudnia naukę pływania, jeśli nie jest odpowiednio zaadresowany. Wykonanie kilku rekomendowanych kroków może pomóc zmniejszyć lęk dziecka przed wodą.

Co wywołuje lęk przed wodą?

Możliwe przyczyny powstania lęku do wody u dzieci:

Obawa przed rozłąką z rodzicami;
Rodzic niechcący przekazuje dziecku własny lęk przed wodą;
Poczucie przytłoczenia hałasem, zapachem chloru i ogólną aktywnością w basenie;
Niechęć do zamoczenia się lub strach przed wodą dostającą się do oczu lub nosa;
Pamięć o negatywnym, wcześniejszym doświadczeniu w wodzie;
Bycie świadkiem czegoś niepokojącego będąc w wodzie lub zobaczenie jakiejś niepokojącej sceny związanej z wodą np. w telewizji.

Jeśli przyczyny lęku nie są jeszcze znane, warto nad tym popracować, aby lepiej zrozumieć zachowanie dziecka. Znajomość przyczyny nie zmniejsza strachu, ale może wskazać rodzicom drogę, którą należy podążać, by lęk przed wodą nie pozostał lękiem na całe życie. Większość dzieci nie chce się bać, ale jest to poza ich świadomą kontrolą. Kiedy staje się fobią, jest irracjonalne i ma tendencję do utrzymywania się, pomimo opieki rodziców i odbytych lekcji pływania. Zdarzają się dzieci, które krzyczały z przerażenia na widok wody i które stały się pewnymi pływakami. Fobia nie musi być wyrokiem na całe życie, ale wymaga delikatnego traktowania i cierpliwości.

W jaki sposób rodzice mogą pomóc?

Wg badania Splash About 10,2% rodziców i opiekunów stwierdziło, że ich dzieci bały się wody jako takiej, a 11,2% bało się basenów. Gdy ustali się przyczynę lęku, rodzice powinni dopasować swoje działania tak, aby pomóc swoim dzieciom nabrać pewności siebie i zrelaksować się w wodzie. Pływanie to wspaniałe doświadczenie, a dodatkowo umiejętność ratująca życie. Nie ma pośpiechu. Ważne jest, aby nie wywierać nacisku na dziecko i sprawić, by wizyta na basenie była jak najprzyjemniejsza, bez nakłaniania dziecka do zniesienia wszystkiego, bo być może jeszcze nie jest na to gotowe.

Rodzice mogą stosować metodę systematycznej desensytyzacji, która oznacza stopniowe przyzwyczajanie do czegoś, czego chce się uniknąć. Rodzice i dziecko wspólnie tworzą zestaw małych kroków między miejscem, w którym znajduje się teraz dziecko ze swym lękiem, a miejscem docelowym, czyli całkowitym pozbyciem się strachu. Początkowo te kroki będą prawdopodobnie bardzo małe. Jedną z korzyści płynących z tego procesu jest stopniowe zwiększanie stopnia odwagi, pewności siebie i dumy dziecka. Dziecko jest podekscytowane ukończeniem danego etapu, być może nawet zechce pominąć kilka kroków i zająć się czymś nieco trudniejszym. Jeśli jednak rodzice będą naciskali na pośpiech, wykonując zbyt duże skoki, dziecko prawdopodobnie zbuntuje się, a proces ostatecznie zajmie dużo więcej czasu.

nauka pływania ze Splash About

Wsparcie i zrozumienie

Przed stopniowym wprowadzaniem dziecka w świat basenów warto przyzwyczaić je do wody, np. podczas kąpieli w wannie, w brodzikach basenowych, pod prysznicem, aby nie wiązało wody ze strachem.

Rodzic powinien zaakceptować strach dziecka i nie zmuszać go do robienia czegoś, na co nie jest gotowe. Ważne jest, aby dziecko ufało Ci, gdy jest w wodzie, więc nie zaskakuj go nagłymi zwrotami akcji i zabawami, na które się nie umawialiście. Pozwól dziecku zainteresować się pływaniem w jego własnym tempie. Powstrzymuj się od jakiegokolwiek osądu lub przesadnego reagowania, ponieważ może to powodować stres i napędzać fobię. Zamiast tego sprawdzaj, jak dziecko się czuje i zachowuj spokój.

Otoczenie basenu

Niektórym dzieciom wyobrażenie pływania wydaje się straszniejsze niż samo doświadczenie pływania. Zadaniem rodzica jest zaadresowanie strachu dziecka przed wejściem do wody. Dziecko powinno czuć się zrelaksowane podczas pływania, a nie przestraszone, w przeciwnym razie strach będzie narastał.

Aby przyzwyczaić je do otoczenia przed pływaniem, usiądź z nim przy basenie i obserwujcie. Gdy dziecko będzie się już czuło komfortowo, zachęć je do zabawy zabawkami do wody przy krawędzi basenu i, jeśli są gotowe, brodząc w wodzie.

Splash About stwierdziło w badaniach, że 27% małych dzieci początkowo ostrożnie podchodziło do wody, ale czuło się dobrze, gdy tylko dostało się do basenu. Wszystkie odgłosy basenowe, tłok, woda i temperatura otoczenia będą miały wpływ na poziom nerwowości, jakiego doświadcza dziecko. Otoczenie basenu może wydawać się dziecku bardzo dziwne i obce, zatem wszystkie jego reakcje należy traktować jako normalne i zrozumiałe w procesie aklimatyzacji do tego nowego doświadczenia.

pianki neoprenowe dla dzieci Splash About

Wybierz odpowiednią szkołę nauki pływania

Jeśli dziecko bierze udział w zajęciach grupowych, zastanów się, czy lęk wiąże się z lękiem społecznym i czy lekcje indywidualne mogą zmniejszyć presję. Ważne jest również sprawdzenie, czy metody nauczyciela są odpowiednie dla Twojego dziecka, aby mieć pewność, że będą to pozytywne doświadczenia. Gdy Twoje dziecko przyzwyczaja się dopiero do pływania, lekcje powinny trwać od 20 do 30 minut. Na początku przygody z pływaniem mniejszy basen z mniejszą liczbą osób może być bardziej odpowiedni.

Taktyka motywacyjna

Jeśli boisz się wody lub czujesz dyskomfort w basenie, staraj się nie pokazywać tego w pobliżu dziecka, ponieważ może on naśladować Twoje zachowania. Spokojny i zrelaksowany rodzic w wodzie pomaga osiągnąć ten stan dziecku.

Ustalanie realistycznych celów na każdej lekcji może także działać motywująco, podobnie jak dowody uznania odwagi dziecka i nagrody. Większość dzieci czuje motywację do pokonania swoich strachów w obliczu czekającej nagrody, ale niektóre nie. Jeśli nagrody działają na Twoje dziecko, wypróbuj tej metody. Pamiętaj jednak, by nagroda była osiągalna bez zbyt dużego wysiłku i konieczności pokonania zbyt wielkiego strachu. Upewnij się, że nie masz zbyt wielkich oczekiwań.

Pływaki i stroje kąpielowe

Używanie kamizelek do nauki pływania, kostiumów wypornościowych lub Fingsów (pływaków-desek dopasowanych pod klatkę piersiową dziecka i pod ramionami) może pomóc dziecku poczuć się bezpiecznie i swobodnie. Jednak nie używaj ich cały czas, by Twoje dziecko nie uzależniło swojego poczucia bezpieczeństwa w wodzie tylko od tych pomocy pływackich.

pomoc do nauki pływania Fings

Kolorowe i jasne stroje kąpielowe, które podobają się dziecku, także mogą zachęcić je do pływania. Wygodne stroje pływackie mogą sprawić, że dzieci poczują się lepiej w wodzie. Dodatkowo umożliwienie dziecku wybór koloru ich stroju lub okularków zwiększa poczucie kontroli nad nową sytuacją, dzięki czemu mogą czuć się mniej przytłoczone.

Czy Twoje dziecko bało się bycia w wodzie (wyniki ankiety)?

Tak, bardzo bało się wody jako takiej 10,2%
Tak, głównie basenów 11,2%
Początkowo było ostrożne, ale czuło się dobrze będąc już w wodzie 27,9%
Nie, nie bało się wody 34%
Nie, było bardzo pewne siebie w wodzie 16,7%

Beata Morawska (za Splash About blog)

Radosne pływanie